به نظر میرسد تاریخ در مورد آبادانیها در حال تکرار شدن است، هیئت مدیرههایی که بدون کمترین توجه به بافت اجتماعی فوتبال آبادان شکل میگیرد و اساسنامهای که محتوای برای آن کارگزاران ورزشی پالایش و پخش انگار زیاد هم مهم نیست.
پس از گذشت قریب به ۱۲ سال از تدوین مهمترین اصل در زمینه ایجاد یک موسسه فرهنگی ورزشی بزرگ، یعنی اساسنامه این موسسه، متاسفانه نادیده گرفتن برخی اصول و قواعد آن علاوه بر کم اهمیت جلوه دادن اصل نظام باشگاهداری هدفمند، موسسه فرهنگی ورزشی صنعت نفت آبادان را به مجموعه کم اهمیت، بیثبات و کاملا بیهدف مبدل کرده است.
اینکه چرا و به چه دلیل پس از گذشت این همه سال هنوز هم شورای ورزش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران، گاهی اوقات بدون توجه به ساختار کلی اساسنامه موسسه، در شکل گیری مجموعه اعضای هیئت مدیره دچار خطا یا کم توجهی محض شده که هنوز هم بر کسی محرز نیست؟
با این حال مهمترین اصل که در متن اساسنامه فعلی وجود دارد این است که اعضای اصلی این مجموعه الزاماً باید از کارکنان وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران بوده و در بند دیگر آمده است که سه نفر از این اعضا باید شاغل در پالایشگاه آبادان باشند.
مدتی پس از تدوین اساسنامه و با توجه به اهمیت فوقالعاده پالایشگاه آبادان در کمک به رشد و ساماندهی بیشتر باشگاه صنعت نفت، با نظارت و رای مثبت شورای ورزش شرکت ملی پالایش و پخش تصمیم بر اعطای مسئولیت ریاست هیئت مدیره به روسای وقت پالایشگاه آبادان گرفته شد.
در واقع این بدان معناست که متناسب با اهمیت حضور مدیریت پالایشگاه آبادان در صحنه باشگاهداری از آنجا که معمولا وی میتوانست در برخی مواقع در ساماندهی زیر مجموعههای ورزشی آن موسسه از قبیل اسکان و استفاده از امکانات پالایشگاه آبادان به عنوان رئیس هیئت مدیره موسسه نقشی کلیدی را ایفا کند.
این موضوع تا آنجا صحت دارد که ظرف چند سال اخیر مدیران عامل وقت پالایشگاه آبادان موفق به انجام همکاری قابل توجهی در زمینه نظارت بر امور موسسه فرهنگی ورزشی صنعت نفت آبادان و رتق و فتق مشکلات پیرامون آن شدهاند.
البته این روند در پارهای از اوقات دچار تغییرات محسوسی نیز میگردد، به عنوان مثال، از نیمه دوم دهه ۸۰ که پر فراز و نشیبترین دوران مدیریت باشگاه صنعت نفت بوده است، اتفاقات عجیبی در بدنه مدیریت این باشگاه به وجود آمده است ، بدین شکل که مسئولیت مستقیم کاملا به ریاست هیئت مدیره به مشاور عالی و معاونت وقت شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران سپرده شد.
به دنبال آن در سایر موارد به طور کلی منشور قانون هیئت مدیره توسط شورای ورزش بدون هیچ تغییری در موجودیت اساسنامه موسسه دچار تغییرات ناخواستهای گردید.
عدم توجه به اصل اشتغال اعضای هیئت مدیره در وزارت نفت و یا زیر مجموعه آن وزارتخانه به سرعت موجب بروز اشکالاتی مهم در بدنه مجموعه ۵ نفره اعضای هیئت مدیره این موسسه فرهنگی ورزشی است.
اما مهمترین و تاریخیترین رویدادی که باید آن را نقطه به انزوا کشیدن و سقوط تدریجی فوتبال صنعت نفت آبادان در کشور دانست، آنجا بود که آبادانیها مجوز حقوقی صعود به لیگ برتر را از سوی دیوان عدالت اداری اخذ کرده و راهی لیگ برتر کشور شدند.
با پیگیریهای مداوم مدیر عامل و سایر اعضاء هیئت مدیره و کارکنان باشگاه همگان را مقهور تلاشهای بی وقفه خویش نمودند، اما متاسفانه در اقدامی نسنجیده و غیر منتظره مسئولان وقت شورای ورزش با عزل کل سازمان مدیریتی این موسسه از جمله مدیر عامل باشگاه و سایر اعضای هیئت مدیره، علاوه بر ایجاد روحیه یاس و نومیدی در میان احاد فوتبالدوستان آبادانی، خیلی زود اسباب سقوط و انزوای نفت را فراهم نمودند تا این تیم بزرگ باز هم بر اثر سوء مدیریت ضربه کاری بخورد.
این اتفاق ناخوشایند تا مدتها با اعتراض شدید هواداران و مردم فوتبال شناس این شهر نیز همراه بود، این ضربه جبران ناپذیر درست زمانی رخ داد که مردم آبادان غرق در شادمانی ناشی از صعود و حضور در لیگ برتر بودند، وعدههای شیرین مدیریت بومی منطقه برای جبران ناکامیهای گذشته بود که علاوه بر صعود به لیگ برتر تا مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی نیز پیش آمد و شاید اگر آنگونه مسیر مدیریتی باشگاه تغییر نمیکرد امروز این تیم یکی از نامآورترین تیمها در سطح اول فوتبال کشور بود.
جالبتر اینکه پس از اعمال این تغییرات، گفته شد اشتباهات هیئت مدیره جدید در چیدمان مسئولیتها و نادیده گرفتن قابلیتهای مدیرعامل بومی باشگاه بود.
وی با به ثمر نشاندن اهداف قابل توجهی، در تیم صنعت نفت آن مقطع زمانی نقش قابل توجهی داشت، متاسفانه خواسته یا ناخواسته تیم محبوب و پر طرفدار صنعت نفت را در مسیر دیگری قرار داد.
همزمان با روی کار آمدن هیئت مدیره جدید به دلیل عدم شناخت و آگاهی نسبت به جغرافیای اجتماعی ورزشی و فضای حاکم بر فوتبال آبادان مدیران تازه کار دچار سر در گمی شده و با چالشها و مشکلات فراوانی روبرو شدند.
از جمله عدم همراهی هواداران و مردم فوتبالدوست با مدیران غیر بومی مجموعه، درگیریهای درون مجموعهای، عدم توجه به نیازهای فنی باشگاه، پروازی بودن مدیر عامل و ر ئیس هیئت مدیره، استفاده از کادر فنی بومی که بسیار زود خود را اسیر حاشیههای مخرب میکنند و همچنین ناسازگاریهای مدیریتی به دلیل عدم شناخت و اشتباهات اولیه در چیدمان اعضاء هیئت مدیره، به یکباره همه چیز را از صنعت نفت گرفت.
تا جائیکه همان هیئت مدیره که اقدام به برکناری مدیرعامل بومی باشگاه کرده و از وی خواست تا دوباره همه کارها را در باشگاه سازماندهی نماید. هر چند مدتی بعد همه چیز تغییر کرده و با عزل جملگی نفرات هیئت مدیره تیم صنعت نفت سقوط کرد.
آبادانیها پس از تحمل مشقات و سختیها بسیار، دوباره لیگ برتری شدند ولی انگار بیبرنامگیها و نادیده گرفتن قابلیتهای افراد توانمند و بالعکس، رجوع ب نیروهای کم تجربه و بی تخصص، جزء اصول لاینفک مدیریت ورزشی در نفت میباشد.
با این حال آشکارا میتوان دریافت که امروز هم موج خروشان اتفاقات ناگوار گذشته در این باشگاه در حال تکرار است، گویی تاریخ باز هم در مورد آبادانیها همان سرنوشت را پیش بینی مینماید و ظاهرا مدیرعامل بومی باشگاه درست در همان مکانی قرار دارد که هفت سال پیش قرار داشته است.
قدر مسلم امروز بسیاری از هواداران صدیق این باشگاه مردمی بر این باور هستند که فرافکنیهای اخیر میتواند پاشنه آشیل اعضاء هیئت مدیره را هدف قرار داده و آنها را وادار به تصمیمات ناسنجیدهای بنماید.
مهمتر اینکه هنوز مشخص نیست آیا هیئت مدیره کنونی در تقابل یا تعامل با مدیریت عامل باشگاه است یا خیر؟ نکته ابهام انگیز دیگر در چیدمان نفرات جدید هیئت مدیره، این است که علت کنار گذاشتن مدیر عامل باشگاه از جمع اعضای اصلی هیئت مدیره به عنوان نیروی شاغل در وزارت نفت، همچنین پس گرفتن حکم ریاست هیئت مدیره از مدیر عامل پالایشگاه آبادان چیست؟
آیا این خلاف اساسنامه موسسه نیست؟ هر چند یکی از اعضای اصلی هیئت مدیره کنونی از افراد بومی منطقه است، ولی آیا غیر نفتی بودن این فرد خلاف مصوبات شورای ورزش شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی نیست؟
موضوع دیگر نامشخص بودن آینده باشگاه و عدم ارائه برنامههای بلند مدت و کوتاه مدت از سوی مدیران ارشد این مجموعه است، شاید تنها نقطه امید هیئت مدیره چشم انداز صعود مجدد به لیگ برتر باشد، این موضوع نیز هنوز نتوانسته باعث خاطر جمع شدن هواداران و دوستداران این باشگاه شود.